Binbirdelik
Otu (Hypericum perforatum
L.)
tarla, yol ve orman kıyılarında, tepelerde ve çayırlarda
Temmuz’dan Eylül’e kadar çiçeklenen ve ülkemizde,
sarı
kantaron, kanotu, kılıçotu,
mayasılotu
ve yaraotu
gibi yöresel adlara da sahip olan şifalı bir bitkidir. Bitki
25-60 cm boyunda olup, çok dallıdır ve sapları ayrı olduğu halde bir
şemsiye biçimindeki çiçekleri 5 parçalı, korolla
altın sarısı renkli ve kenarları siyah renkli guddeli tüyler
ile çevrilidir . Erkek organları
çok adette ve 3 demet halinde bir araya toplanmıştır. Yapraklar
ışığa karşı tutulduğunda, yağ guddeleri, parlak noktacıklar
halinde kolaylıkla görülür. Bitkiye binbirdelik otu denmesi bu özellikten
ileri gelmektedir. Yanılmamak
için, tam olarak açmış bir çiçeği parmaklarınızın
arasında ezdiğinizde, ondan kırmızı bir su aktığını
göreceksiniz. Tanen (tannin), uçucu
yağlar (carophyllene, pinene,
limonene, myrcene), flavon türevleri
(flavonoids; quercitrin,
quercitin, rutin),
hipericin (hypericin, pseudohypericin),
karoten (carotene), Vitamin C ve resin
içermektedir. Binbirdelik otunun Türkiye' de 70 kadar türü olup; bu türlerden
büyük çiçekli binbirdelikotunu (koyunkıran, kuzukıran),(Hypericum
calycinum L.) yiyen hayvanlar (Koyun, sığır,at) dan
yalnız beyaz tüylü olanlarda bazen ölümle sonuçlanan, deri hastalıkları
meydana gelir. Siyah tüylü hayvanlarda bu tip bir duyarlılık
meydana gelmemektedir. Avrupa ve Anadolu ‘da yaygın bir bitki olup;
Hıristiyan inancında kutsal bir yeri vardır. Avusturya’da
İsa’nın haç kanı, , Tanrı
kayrası otu ve peygamber kanı gibi isimlerle anılmaktadır.
Binbirdelikotu
çayı ; sinir yaralanmalarında ve her türlü sinirsel
şikayetlerde, çarpma sonucu yaralanmalarda ve ağır kaldırma
sonucu ortaya çıkan rahatsızlıklarda kullanılabilir. Ayrıca o,
ishale karşı da etkili bir bitkidir. Sinirsel
yüz ağrıları ,
günde
2-3 bardak binbirdelikotu
çayı içip, dıştan da (haricen) ağrılı
bölgeler uzunca bir süre binbirdelikotu yağı ile ovalanarak
iyileştirilebilir.
Bitkinin
ayrıca, sinir iyileştirici olarak adlandırılan ve sinirsel
rahatsızlıklarda, nevrozlarda, uykusuzlukta ve sinir
yorgunluklarında başarıyla kullanılan bir de tentürü (Binbirdelikotu
Tentürü) hazırlanabilir. Bu tentür dıstan (haricen)
friksiyon (ovarak sürme) biçiminde, içten (dahilen) ise, günde 10-15
damla, 1 yemek kaşığı suya karıştırılarak kullanılır. Konuşma bozukluklarında, rahatsız uykularda, histeri
krizlerinde, uyurgezerlikte olduğu kadar, yatağa işeme ve depresyonlarda
da başarıyla kullanılabilir. Tüm
bu hastalıklarda içten binbirdelikotu
çayını kullanırken,
bir yandan da oturma çok olumlu sonuçlar verdiği
söylenebilir. Haftanın 6 günü, arka arkaya
ayak
banyoları alınması da tavsiye edilmektedir. Sinir
sistemi ile ilgili tüm rahatsızlıklarda bu kür önemlidir.
Gelişme
çağındaki genç kızların, bir süre (Birkaç ay) günde 2
bardak binbirdelikotu çayı
içmeleri tavsiye edilir. Bu çay, cinsel organların gelişmesine
yardımcı olacak ve adet görme düzensizliklerine son
verecektir. Çok ünlü olan Binbirdelikotu
(Kantaron) Yağı’da hiç bir evde eksik olmamalıdır.
Gerçekten
de binbirdelikotu yağı ;
ağrı kesici, iltihap önleyici ve iyileştirici özellikleriyle,
en iyi yara yağıdır.
Bu yağı herkes kolayca hazırlayabilir. İyileştirme gücünü
en az 2 yıl korur ve yalnızca açık yaralarda, yeni
yaralanmalarda, hematomlarda (Deride mavi-mor lekeler), beze
şişkinliklerinde, güneş yanıklarında ve pürüzlü yüz ciltlerinde bakım
toniği
olarak kullanılmakla kalmayıp, uçuklar (herpes),
varisli damarlar, basurlar (hemorrhoids),
sırt ağrıları, lumbago, siyatik, mafsal (eklem) iltihabı, romatizma ve
felçli-inmeli (paralysis) bölgelerde
de etkili bir friksiyon (Ovarak
sürme) yağı olarak kullanılabilir. Yanıklarda ve haşlanmalarda
etkili bir yağa sahip olabilmek için bitkinin çiçekleri keten
tohumu yağına yatırılır. Bu yağ, güneş
yanıklarında da kullanılabilir. Karınlarına
zeytinyağı ile hazırlanmış binbirdelikotu
(Kantaron) yağı sürüldüğünde karın ağrısı
çeken bebeklerin ağlamaları sona erebilir.
Kullanım
Biçimleri :
Çay
Hazırlamak : 1 tatlı kaşığı dolusu bitki, orta
boy 1 su bardağı kaynamış suya eklenir ve 3-4 dakika
demlendikten sonra süzülür. Yukarıda belirtilen durumlarda günde 2-3
bardak içilir.
Binbirdelikotu
(Kantaron) Yağı
Hazırlamak
: Güneşli havada toplanmış çiçekler, gevsek biçimde bir şişeye
doldurulur ve üstüne, sızma zeytinyağı eklenir. Zeytinyağı çiçekleri
örtmelidir. Mayalanma süresi olan 3-5 gün süresince şişenin kapağı açık
tutulur ve arada bir çalkalanarak, güneşli bir yerde bekletilir. Daha
sonra şişenin kapağı kapatılır ve 4-5 hafta boyunca, arada bir
çalkalanarak güneşte bekletilir. Süre sonunda süzülür, çiçekler de
sıkılır ve koyu renkli şişelere doldurularak saklanır. Yanık yaraları
için, zeytinyağı yerine, ketentohumu yağı kullanılır.
Binbirdelikotu
(Kantaron) Tentürü
Hazırlamak
: 1 lt konyağın içine, güneşte toplanmış ve ince kıyılmış 2 avuç bitki
(sap, yaprak ve çiçek ) eklenir. Sise 14 gün boyunca güneşte bekletilir
ve arada bir çalkalanır. Süre sonunda süzülür ve koyu renkli şişelere
aktarılarak, serin bir ortamda saklanır.
Sarı
Kantaron Ekstresi: (Hypericum perforatum
L.) Özellikle Avrupa ve Amerika'da çay yerine,
bitkinin çiçek, yaprak ve saplarından elde edilen ve kapsül şeklinde satılan
ekstresi de kullanılmaktadır.
Kronik yorgunluk sendromunda, menopoz
dönemindeki sıkıntı, stres ve gerginliklerin giderilmesinde
faydalıdır.
Ayrıntılı
Bilgi için TIKLAYINIZ
Şifalı
Bitkilerin Kullanım Biçimleri
Şifalı
Bitkilerin Toplanmaları
Referanslar:
1-"Gesundheit aus der Apotheke Gottes" "Tanrı'nın
Eczanesinden Saglık", Maria Treben
2-Türkiye'de
Bitkilerle Tedavi, Prof.Dr. Turhan Baytop, I.U Eczacılık Fak.
|