Sarımsak
veya sarımsak (Allium
sativum L.), 25-30 cm yükseklikte, yeşilimsi beyaz
veya pembe çiçekli,
otsu bir kültür bitkisidir. Nadir olarak tohum bağlar. Bu nedenle
soğancıkları (diş) ile üretilir. Ülkemizde “Beyaz
sarımsak” ve “Siyah sarımsak” olmak
üzere 2 çeşit yetiştirilmektedir. Vatanının orta Asya stepleri olduğu sanılmaktadır.
Beyaz veya pembemsi renkli, az adette soğancıktan
(diş)
meydana gelir. Dişlerin hepsi bir arada bir kabuk tarafından
sarılmışlardır. Çok kuvvetli ve keskin bir kokusu ve yakıcı bir lezzeti
vardır.
Bileşim:
Karbonhidratlar (sakkaroz, glikoz), vitaminler
(A, B, C ve E) ve eterli uçucu yağ (alliin,
allicin, ajoen) , scordein, selen
ile dişilik ve erkeklik hormonlarına benzer maddeler taşımaktadır. Bu uçucu
yağda özellikle allil disülfür bulunmaktadır.
Bu bileşik kükürtlü bir amino asit olan alliin’in
alliinaz isimli ferment etkisi ile parçalanarak allicin’i
vermesi, allicin’in de, su buharı veya su
karşısında, allil disülfür’e dönüşmesi
sonucu meydana gelir. Sarımsağa özel koku ve lezzeti veren taşıdığı kükürtlü
uçucu yağdır.
Etki ve
Kullanılış: Eski çağlardan beri bilinen ve kullanılan
bir drog’dur. Orta çağda özellikle salgın hastalıklar
(kolera, veba gibi)
ile mücadelede kullanılmıştır. Antiseptik, idrar artırıcı,
safra salgılarını artırıcı, solucan düşürücü (özellikle
askarit ve oksiyürlere
karşı), iştah açıcı, tansiyon (kan basıncı) ve kolesterol düşürücü,
kanı sulandırıcı ve bağışıklık sistemini güçlendirici
etkilere sahiptir. Antiseptik (mikrop öldürücü)
etki taşıdığı allicin’den ileri gelmektedir.
Antiseptik ve bağışıklık sistemini güçlendirici etkisi; tarihçi
Herodot’a göre eski Mısırlılar tarafından da bilinmekteydi. Çünkü Mısırlılar
piramitlerin yapımında çalıştırdıkları işçilere her öğün
sarımsak, soğan ve turp
yediriyorlardı. II. Dünya savaşı sırasında, yaralandıkları zaman
yaralarının mikrop kapmasını önlemek için, ezerek yaranın üzerine konmak
üzere Rus askerlerine sarımsak verilmiştir.
Eğer
yendikten sonra rahatsız edici bir koku oluşturmasaydı, kuşkusuz çok daha
yaygın biçimde tüketilirdi. Ama onun değerli gücünden yararlanabilmek
için büyük miktarlarda tüketmek gerekmez . Beklenen etki, gün boyunca 3-4
diş sarımsak yenerek sağlanabilir. Ayrıca
koku problemi olmayan sarımsak
tabletleri ve tentürü
de aynı işi rahatlıkla görebilir. Önemli olan, aşırıya kaçmamak
şartıyla kullanımdaki sürekliliktir. Kronik bronşit, sindirim
problemleri, romatizma, kas ve organ ağrıları ve yüksek
kan basıncı (yüksek tansiyon) öncelikli kullanım alanlarıdır. Ama
erken
yaşlanmaya karşı uygulanan bir tentür kürü de çok olumlu sonuçlar
verir. En azından 5-6 ay sürecek olan bu kür sırasında, sabah ve öğlen
saatlerinde 10-15 damla D6
inceltisi, yarım yemek kaşığı ılık suya eklenerek alınır. Böylece
kişi ileri yaşlara kadar sağlıklı ve hareketli kalabilir. Et yemeyi
seven, fazla kilolu, gaz şişkinliği çeken yaşlı kişileri
hızlı çöküntülerden korumak için de, uzunca bir süre, sabah ve öğlen
saatlerinde 10-15 damla D3
inceltisini yarım yemek kaşığı ılık suya ekleyerek
kullanmaları önerilir. Sarımsağın,
mide ve bağırsakları güçlendirici, mikropları ve virüsleri yok
edici etkisi oldukça önemlidir. Öncelikle bacak, göz arkası
ve beyin damarları olmak üzere, tüm damarları genişleterek, daha
iyi beslenmelerini ve böylece, hızlı yaşlanmamalarını sağlar.
Aynı zamanda tüksek kan basıncını (hiper
tansiyon) başarıyla düşürebilir, kolesterol düzeyini
normalleştirir ve damar iltihabı (tromboz-tromboflebit
) oluşumunu önler. Sarımsak, organizmayı
ve bağışıklık sistemini güçlendirir ve hastalıklara karşı korur.
Kullanım
Biçimleri:
Kurt
veya solucan düşürücü
olarak,
kabuğu soyulmuş olan bir sarımsak dişi bir
ekmek kabuğu parçasına kuvvetle sürülür ve çıkan esansı emmiş olan
ekmek parçası yenilir. Aynı amaç için sarımsak
şurubu da kullanılmaktadır. 100 gr parçalanmış sarımsak,
200 gr su ve 200 gr şeker ile 1 gün bekletildikten sonra iyice karıştırılıp
süzülür. Elde edilen şuruptan günde 2-3 yemek kaşığı içilir. Haricen
yara iyi edici olarak, taze sarımsak lapa
halinde yara üzerine konur. Aynı amaç için sarımsak
usaresi de kullanılabilir. Usare hazırlamak için bir miktar sarımsak
havanda ezilir, sıkılarak alınan usarenin 1 gr miktarı 10 gr su ile
sulandırılır ve bu karışımın içine, usarenin bozulmasını önlemek
için, 10 damla kadar etil alkol konur. Bu usare
haricen bilhassa saç hastalıklarının (saçkıran
vs.) tedavisinde saçlı deri kısmına sürülür. Tansiyon düşürücü
olarak 10 gr sarımsak başı ezilir, üzerine
10 gr etil alkol konur, karışım 1 gün
bekletildikten sonra ince bir bez veya süzgeçle süzülür. Elde edilen
özsudan günde 3 defa 15-30 damla alınır.
Sarımsak Sütü: 2-3 diş
sarımsak ezilir veya
ince kıyılır, 1 su bardağı soğuk süte eklenir ve hafif ısıda kaynama
derecesine kadar ısıtılır, üstü kapalı olarak 10 dakika demlendikten
sonra süzülür. İhtiyaç duyulduğunda 1 bardak taze demlenmiş sarımsak
sütü soğutulmadan içilir.
Sayfa
Başı
Şifalı
Bitkilerin Kullanım Biçimleri
Şifalı
Bitkilerin Toplanmaları
Referanslar:
1-"Gesundheit aus der Apotheke Gottes" "Tanrı'nın
Eczanesinden Sağlık", Maria Treben , Anahtar Kitaplar Yay., Çev.:
N.Eröztürk, 1994
2-Türkiye'de
Bitkilerle Tedavi, Prof.Dr. Turhan Baytop, I.U Eczacılık Fak.,1984,İstanbul
|